Symbolen brengen mensen samen
De liefde tussen oma en kleinkind
In eerste jaar van mijn theologiestudie kreeg ik dramalessen. Op een dag kregen we de opdracht om iets mee te brengen dat je dierbaar is. Ik bracht het kruisje mee dat ik kreeg van mijn moeder en dat zij weer van haar schoonmoeder, mijn oma, gekregen had. We moesten opschrijven waarom het zo dierbaar was. Ik schreef op dat het kruisje een dierbare herinnering was aan mijn oma bij wie ik vaak mocht logeren en dan gingen we naar het strand. Mijn oma kookte dan altijd extra lekker. Dat kruisje stond symbool voor de liefde tussen oma en kleinkind.
Doorgeven
We moesten de symbolen doorgeven aan degene die naast je zat. Ik gaf mijn kruisje door aan mijn buurman. Mijn buurman was een protestante student die een kruis als sieraad maar vreemd vond. Jezus is gestorven aan het kruis en zo gezien was het ten slotte een martelwerktuig. Vanuit zijn achtergrond begreep hij niet goed waarom je een dergelijk sieraad zou dragen.
Twee werelden
Eén en hetzelfde voorwerp riep twee totaal verschillende werelden op.En dat is precies waar het om gaat bij symbolen. Symbolen zijn hele gewone voorwerpen uit het dagelijkse leven die een bijzondere betekenis krijgen als zij verwijzen naar iets anders. Een symbool is meer dan alleen datgene dat je oppervlakkig waarneemt.
Sigarettenpeuk
De braziliaanse theoloog Leonardo Boff was voor een poosje in Duitsland toen hij een brief kreeg waarin hem verteld werd dat zijn vader was overleden.
In de enveloppe zat een sigarettenpeuk.Het was de laatste sigaret die zijn vader gerookt had voor het noodlottige hartinfarct. Die peuk hebben ze meegestuurd en die bewaart hij als een dierbare herinnering aan zijn vader. De kleur van het vloeipapier, de geur van de Braziliaanse tabak, ze roepen de gestalte op van zijn vader. Zo werd een sigarettenpeuk een symbool.
Uitvaarten
Bij uitvaarten spelen symbolen een belangrijke rol.Het sluiten van de kist voordat de uitvaart begint kan worden tot een symboolhandeling. Nog één keer kijken we naar hoe moeder er bij ligt. Een kleinkind legt een tekening in de kist om aan oma mee te geven. Die mooie ring die oma altijd droeg wordt van de vinger af geschoven en aan het oudste kleinkind gegeven. We raken haar nog één keer aan en zeggen: “Dag mama.”. Met elkaar maken we de kist dicht, de kleinkinderen helpen met de schroeven. De bloemen worden op de kist gelegd. Zo wordt een handeling een symboolhandeling.